درس پژوهی
درس پژوهی چیست و چه جایگاهی در نظام آموزشی ما دارد؟
درس پژوهی الگوی عملی باز بینی مداوم الگوهای ذهنی و باز اندیشی مشارکتی عمل کارگزاران آموزشی است.این الگو مبتنی بر پژوهش مشارکتی در کلاس درس استو الگویی موثر برای بهبود مستمر آموزش وتدریس محسوب می شود.درس پژوهی به مثابه روش نوین پژوهش در عمل و هسته های کوچک تحول درآموزش ، به گسترش پژوهش و تولید دانش حرفه ای در مدرسه کمک می کند.به علاوه بر فرایند یادگیری گروهی وبهسازی مستمر تدوین برنامه،اجرا،بازبینی،باز اندیشی،یادگیری و ترویج یافته ها)مبتنی است وفرصتی برای سهیم شدن کارگزاران آموزشی در تجربه های یکدیگر فراهم می آورد(سرکار آرانی،شیباتا و ماتوبا،۲۰۰۷،لوئیس،پری و فرایدکین،۲۰۰۹،فرناندز و همکاران،۲۰۰۳)
درس پژوهی الگویی موثربرای بهبود مستمر آموزش
درس پژوهی الگوی عملی بازبینی مداوم الگوهای ذهنی و باز اندیشی مشارکتی عمل کارگزاران آموزشی و الگویی موثربرای بهبود مستمر آموزش در مدرسه است(سرکارآرانی،۱۳۹۴) درس پژوهی هسته ی بنیادی تحول مدارس ازموسسات آموزشی(مدرسه به مثابه ی سازمان آموزشی-نتیجه گرا)به مدارس یادگیرنده (مدرسه به مثابه ی سازمان یادگیرنده –مدرسه به مثابه ی سازمان یادگیرنده-فرایندگر)است یک نمونه درس پژوهی یک رویکرد نظام مند مطالعه ، توسعه و بهبود آموزش و یادگیری است به بیان دیگر یک چرخه پژوهشگری درباره یادگیری دانش آموزان است که به منظور ارتقای یادگیری معلمان و بهبودآموزش وپرورش اجرا می شود که تلاش معلمان” یادگیری بهتر” دانش آموزان است. درس پژوهی الگوی پژوهشی معلمان در مدرسه و کلاس درس برای بهسازی مستمر آموزش، غنی سازی یادگیری، پرورش حرفه ای معلمان و تولید دانش حرفه ای است.
اثرات درس پژوهی در نظام آموزشی
یافته های پژوهشی نشان می دهد که درس پژوهی به گسترش فرهنگ آموزش و یادگیری در مدرسه یاری می رساند و محیطی را فراهم می سازد تا معلمان ازیکدیگر بیاموزند،دانش حرفه ای خودرا ارتقا دهنددر رفتار خودباز اندیشی کنندو در تحول مستمر آموزش مشارکت داشته باشند.در این الگو مدرسه و کلاس به اجتماع یادگیری تبدیل می شود و معلمان فرصتی برای با هم حرف زدن و گفت گوی حرفه ای پیدا می کنند،ایده ی درس پژوهی به معلمان،پزوهشگران و استادان یاری می رساند تا بر قابلیت های خود از طریق یادگیری از یکدیگربیفزایندو در فرایند گروهی ،کیفی و مشارکتی به تولید دانش حرفه ای کمک کنند.
اگر چه تفاوت های فرهنگی مدارس و مناسبات اجتماعی پیچیده در هر جامعه روش ها و ابزارها ی اثربخش را برای به کارگیری مدل درس پژوهی و مخصوصا درس پژوهی ابتدایی توصیه می کنند.درس پژوهی ازبعدی دیگر کاربرد روش علمی در مدرسه و فرایند آموزش و یادگیری است،بدین شکل که معلمانبطور مشارکتی فرضیه ای را درباره بهترین روش تدریس یک موضوع درسی شکل می دهند،سپس سعی می کنند بر اساس مشاهدات دلایل ،شواهد و مستنداتی که اعضای گروه جمع آوری کرده اند ،این فرضیه را در مقابل دانش آموزان بیان نمایند و در نتیجه آن مشخص می شود که چه موفقیت هایی کسب شده و چه قسمت هایی نیاز به اصلاح دارد .پس از مقداری تامل ،باز اندیشی ،اندیشه و تفکر هشیارانه اصلاحات لازم را انجام داده و سپس فرضیه اصلاح شده را مجددا آزمون می کنندو این فرایند بدین شکل ادامه می یابد( پلامر ،۲۰۰۷)
اهداف درس پژوهی
هدف اولیه درس پژوهی ،بهبود فرایندهای آموزشی و یادگیری در کلاس درس است.استیگلرو هیبرت (۱۳۵،۱۹۹۹) : درس پژوهی را روشی برای اصلاح آموزش و تدریس می دانند، درس پژوهی اولین بار در ایران توسط سرکارآرانی (۱۳۷۸)با عنوان مطالعه درس یا پژوهش مشارکتی معلمان در کلاس درس معرفی شد.
ویژگی های درس پژوهی
۱ -مبنای درس پژوهی یک الگوی بهسازی مستمر و بلند مدت است.
۲-درس پژوهی بطور مداوم بر یادگیری دانش آموزان متمرکز است.
۳-درس پژوهی نوعی همکاری گروهی و مشارکتی است.
۴-درس پژوهی بر بهبود مستقیم آموزش با توجه به شرایط تاکید دارد. درس پژوهی تلاش می کندمعلمان را در
فرایند تدریس به تفکر(تامل) برنامه ریزی(طراحی درس)،اجرا ،مشاهده فعال، باز خورد،باز اندیشی،یادگیری گروهی،گفت و گو، تبادل نظر و تجربه ترغیب کند.
هدفهای درس پژوهی
هیث کوک(۲۰۱۰)معتقد است که هدف درس پژوهی بهبود فرایند طراحی درس ،بررسی و نوآوری در راهبردهای
آموزشی ،ارزیابی نتایج و بازخورد دادن به نظام و ارزیابی تفکر]یادگیری[دانش آموزان می باشد،که همگی از جمله صلاحیت های حرفه ای معلمان است.بطور خلاصه سربین و کپ (۲۰۰۶)هدف های درس پژوهی را در موارد زیر خلاصه کرده اند:
-درک بهتر چگونگی یادگیری دانش آموزان از آنچه معلم تدریس می کند.
-خلق نتایج کاربردی و قابل استفاده برای معلمان دیگر در همان موضوع درسی
-بهبود و اصلاح تدریس از طریق پژوهش مشارکتی و نظام مند.
پیش نیازهای لازم برای اجرای موثر درس پژوهی با مشارکت فعال همه ی عناصر آموزش عبارتند از:
۱-تاکید بر آموزش نه آموزگار(معلمی نه معلم)
۲-احساس نیاز به چالش کشیدن گذشته برای نوآوری در آینده
۳-تاکید بر فهم درست این نکته ی مهم که درس پژوهی بیشتر فرایند گراست تا نتیجه گرا
۴-تمهید وفاق ذهنی برای فعالیت مشارکتی اثر بخش و درون زا
۵-تنظیم متناسب آرمان و عمل در مناسبات اجتماعی مدرسه
۶-آمادگی برای حرکت از آموزش به یادگیری و تاکید بر یادگیرنده
۷-اهمیت دادن به دانش حرفه ای و بومی آموزش
دانلود فایل های درس پژوهی
تیم تخصصی بانک فایل پژوهشی معلمان در راستای دانلود درس پژوهی ابتدایی در خدمت فرهنگیان محترم می باشد و هر نمونه درس پژوهی که در ذهن معلمان باشد را به مرحله اجرا در می آورد.
با تشکر / شرکت تبلیغاتی ادریس - هویت برند
درباره این سایت